Treści i materiały publikowane na stronie internetowej https://katarzynakoziol.pl/ mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią porad, ani opinii prawnych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze.
Decyzja o rozwodzie jest najczęściej niezwykle trudna. Wiąże się ona z wieloma konsekwencjami prawnymi i emocjonalnymi. Jedną z nich jest kwestia winy za rozpad małżeństwa. Czy warto domagać się orzeczenia o winie w postępowaniu rozwodowym? Czy to przyniesie nam korzyści, czy raczej szkody? Na te pytania niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji każdego małżeństwa i celów, jakie chcemy osiągnąć w procesie.
Czym jest rozwód z orzeczeniem o winie?
Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego sąd orzeka rozwód, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Jednak mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia, rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych, małoletnich dzieci małżonków, albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Co do zasady sąd orzeka o winie jednego, bądź obojga małżonków, lecz na ich zgodny wniosek może on odstąpić od rozstrzygania w tym przedmiocie. Rozwód bez orzekania o winie polega na tym, iż sąd stwierdza jedynie fakt rozkładu pożycia i rozwiązuje małżeństwo bez oceny zachowania małżonków. Rozwód z orzeczeniem o winie opiera się zaś na ustaleniu, który z małżonków (względnie oboje), ponoszą winę za rozkład pożycia, co zaś wiąże się z określonymi konsekwencjami natury prawnej.
Przypisanie małżonkowi winy w rozkładzie pożycia stanowi konsekwencję naruszenia obowiązków małżeńskich. Naruszenie tychże obowiązków musi mieć zaś na tyle poważny wymiar, by mogło zostać uznane za czynnik warunkujący rozpad, bądź istotne pogłębienie rozpadu związku. Rzecz jasna nie sposób wymienić wszystkich tego rodzaju naruszeń, lecz wśród nich można byłoby wskazać m.in.: niewierność, znęcanie się, uzależnienie od alkoholu, narkotyków, czy hazardu, a także zaniedbania w wymiarze ekonomicznym i/lub emocjonalnym.
Sąd może orzec winę jednej strony (rozwód z winy żony lub męża), obu stron (rozwód z winy obojga) lub żadnej strony (rozwód bez orzekania o winie). Wina może być również wyłączona przez wybaczenie lub pojednanie małżonków.
Skutki orzeczenia winy w postępowaniu rozwodowym
Poniżej przedstawiam najważniejsze skutki orzeczenia winy w postępowaniu rozwodowym.
- Alimenty
Orzeczenie o winie ma bezpośredni wpływ na obowiązek alimentacyjny między byłymi małżonkami. Małżonek uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia nie może żądać alimentów od niewinnego małżonka. Natomiast małżonek niewinny może domagać się alimentów, jeśli rozwód spowodował pogorszenie jego sytuacji materialnej. W sytuacji zaś gdy nie mamy do czynienia z orzeczeniem o winie oraz w razie orzeczenia winy obojga małżonków każdy z małżonków ma prawo żądać orzeczenia alimentów jeżeli wykaże stan niedostatku. Rygor jest w tym wypadku zatem znacznie wyższy i wymaga udowodnienia niemożności realizacji podstawowych potrzeb. - Podział majątku
Choć orzeczenie o winie nie wpływa bezpośrednio na podział majątku wspólnego, może mieć znaczenie przy ustalaniu nierównych udziałów w majątku. Sąd może uwzględnić winę jednego z małżonków przy rozstrzyganiu o podziale majątku, jeśli uzna, że jego postępowanie miało wpływ na stan majątku wspólnego. - Władza rodzicielska i kontakty z dziećmi
Orzeczenie o winie może również pośrednio wpłynąć na decyzje dotyczące władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi. Sąd, rozstrzygając o tych kwestiach, bierze pod uwagę dobro dziecka, ale także zachowanie małżonków w trakcie trwania małżeństwa. Małżonek uznany za winnego może mieć ograniczone prawa rodzicielskie, jeśli jego postępowanie uznane zostanie za szkodliwe dla dziecka. - Aspekt emocjonalny i psychologiczny
W wielu przypadkach orzeczenie o winie ma ogromne znaczenie emocjonalne i psychologiczne. Uznanie winy jednego z małżonków może przynieść satysfakcję i poczucie sprawiedliwości dla drugiej strony. Jednakże, proces dowodzenia winy bywa długotrwały i stresujący, co może dodatkowo obciążać emocjonalnie obie strony. - Koszty postępowania
Postępowanie rozwodowe z orzeczeniem o winie jest zazwyczaj bardziej skomplikowane i dłuższe niż rozwód bez orzekania o winie. Wiąże się to z wyższymi kosztami sądowymi oraz kosztami związanymi z zastępstwem procesowym. Strony muszą być przygotowane na dłuższy proces i konieczność przedstawienia dowodów na poparcie swoich twierdzeń.
Podsumowanie
Orzeczenie o winie w postępowaniu rozwodowym ma istotne konsekwencje prawne, finansowe i emocjonalne. Wpływa na obowiązek alimentacyjny, podział majątku, władze rodzicielską oraz kontakty z dziećmi. Dla wielu Klientów jest to również ważny aspekt psychologiczny, który może przynieść poczucie sprawiedliwości. Warto jednak pamiętać, że proces ten bywa długotrwały i kosztowny, dlatego decyzja o orzekaniu o winie powinna być dobrze przemyślana.
Treści i materiały publikowane na stronie internetowej: katarzynakoziol.pl mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią porad, ani opinii prawnych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze.
Znaczną część mojej praktyki zawodowej stanowią zagadnienia z obszaru prawa cywilnego, w tym rodzinnego i opiekuńczego. Jeżeli po zapoznaniu się z niniejszym wpisem mają Państwo jakiekolwiek pytania serdecznie zapraszam do kontaktu:
- tel. + 48 733 980 087;
- e – mail: adw.katarzyna.koziol@gmail.com
- formularz kontaktowy: https://katarzynakoziol.pl/kontakt/
adw. Katarzyna Kozioł